1. Zdmuchiwanie lekkiego przedmiotu z ręki, np. piórka, kłębka waty, papierowej kulki, piłki pingpongowej.
2. Dmuchanie na wiatraczki, chorągiewki naprzemiennie krótko i długo.
3. Nadmuchiwanie balonów.
4. Robienie baniek mydlanych.
5. Rozdmuchiwanie chrupek, kawałków styropianu lub pociętej gąbki.
6. Dmuchanie na papierowe ozdoby zawieszone na nitkach o różnej długości ponad głową osoby ćwiczącej.
7. Dmuchanie na papierowe okręciki, pływające w misce z wodą lub w wannie podczas kąpieli - zabawa Bitwa morska.
8. Dmuchanie na piłeczkę pingpongową po wyznaczonej trasie - zabawa Wyścigi samochodowe.
9. Naprzemienne dmuchanie piłeczki do osoby z przeciwległej strony stołu - zabawa Mecz piłkarski.
10. Dmuchanie na trzymany oburącz papierowy grzebień powstały z częściowo pociętej kolorowej bibułki.
11. Naśladowanie pożegnania - pa! pa!
12. Nadmuchiwanie piłek plażowych i zabawek z ceraty.
13. Energiczne uderzanie wargami o siebie.
14. Próby dźwiękonaśladowcze z głoskami [p] i [b]:

• bębenek - bum, bum,
• zegar - bim, bam, bom,
• upadający przedmiot – bam,
• kurczaczek - pi, pi,
• spadające krople wody - kap, kap.

Głoska [p]

To głoska zwarta, dwuwargowa, bezdźwięczna, twarda, ustna.

 

Głoska [p] jest zazwyczaj prawidłowo wybrzmiewana, trudności z jej realizacją pojawiają się najczęściej przy rozszczepach podniebienia (Demel 1994, 98).

Najprostszą metodą wywołania głoski [p] jest przekształcenie jej z dmuchania, dlatego dużo wysiłku należy włożyć w ćwiczenia przygotowujące, np. dmuchanie na pasek papieru, itd. Realizacja [p] polega na przejściu od dość silnego zwarcia warg do ich nagłego rozsunięcia. Pożądany rezultat osiągniemy, wykorzystując metodę wzrokową, słuchową i czuciową. Wybrzrmiewamy prototypowo wybuchające [p] i przysuwamy wewnętrzną stronę dłoni dziecka do naszych warg, siłę wydychanego powietrza ćwiczący powinien odczuć na ręce (Antos, Demel, Styczek 1971, 42).

Jeśli dziecko prawidłowo wypowiada onomatopeję typu: pi, pi jako odgłos kurczaczka, można wykorzystać tę umiejętność i próbować wybrzmiewać słowa rozpoczynające się sylabą pi, np. pi-ła, itp.

głoska [b]

Jest głoską zwartą, dwuwargową, dźwięczną, twardą, ustną.

Prawidłowemu wypowiadaniu głoski [p] sprzyja wywołanie [b]. Różnica polega jedynie na udziale wiązadeł głosowych podczas jej wybrzmiewania. Osłuchiwanie osoby ćwiczącej

z różnicą w brzmieniu pomiędzy głoskami stanowi podstawę ćwiczeń korygujących (Demel 1994, 84).

W celu udźwięcznienia [b] zwracamy uwagę na drżenie wiązadeł głosowych w trakcie prototypowej wymowy w izolacji, a następnie łączymy ją z samogłoskami (Nowak 1995, 42). Zaleca się także przedłużanie dźwięcznej głoski [m], przechodząc do połączeń mmmb, mmmba, mmmbo, mmmbe, mmmbu, mmmby oraz układów w otoczeniu samogłoskowym, tj. ammmba, ammmbo, ammmbe, itp. Pod koniec ćwiczeń należy pominąć głoskę [m], wypowiadając aba, abo, abe itp., następnie ba, bo, be, kończąc na[b] (Demel 1994, 84). Można również metodą przekształceń artykulacyjnych, sugerować wymawianie sylaby ma, jednocześnie zaciskając skrzydełka nosa, powodując powstanie sylaby [ba] (Styczek 1981, 464).

 Opracowała: Urszula Bartosiewicz

•